Ciprofloxacin là loại kháng sinh đc sử dụng khá phổ biến và có hiệu quả cao trong điều trị những trường hợp nhiễm khuẩn nặng mà các thuốc cùng loại thông thường không có tác dụng. Vậy cách sử dụng Ciprofloxacin ra sao, tác dụng phụ như thế nào? Cùng tìm hiểu những thông tin đó qua bài viết sau.

Thuốc kháng sinh Ciprofloxacin công dụng chính xác cách sử dụng ra sao, tác dụng phụ như thế nào,… thì không phải ai cũng biết.

Ciprofloxacin là thuốc gì?

Ciprofloxacin được sử dụng để điều trị trong những trường hợp nhiễm khuẩn nặng mà các thuốc cùng loại thông thường không có tác dụng.

Ciprofloxacin là thuốc kháng sinh thuộc nhóm fluoroquinolone thế hệ thứ hai với phổ kháng khuẩn rất rộng. Ciprofloxacin 500mg được đánh giá là một trong những loại thuốc kháng sinh có công dụng mạnh nhất trong nhóm fluoroquinolone.

Thuốc Ciprofloxacin có thành phần chính là Ciprofloxacin có tác dụng mạnh nhất trên P.aeruginosa. Thuốc kháng sinh Ciprofloxacin được các bác sĩ chỉ định nhiều trong các trường hợp bệnh nhân bị viêm màng não cầu khuẩn uống. Thuốc Ciprofloxacin chỉ dùng để tiêu diệt cầu khuẩn còn sót lại trong họng của người tiếp xúc với bệnh nhân để họ không thể lây bệnh cho người khác chứ không dùng để điều trị cho người mắc bệnh.

Nhóm thuốc: Thuốc trị ký sinh trùng, chống nhiễm khuẩn, kháng virus,kháng nấm

Tên Biệt dược : Cinarosip; Cinfax; Cipchem; Cipicin 500mg

Thuốc biệt dược mới : Biocip, Ciprofloxacin, Ciprofloxacin Hydrochloride, Ciprofloxacin hydrochloride IP 500mg Tablet, Ciprofloxacin Panpharma, Civell

Dạng thuốc: Dung dịch tiêm truyền, viên nén bao phim, dung dịch nhỏ mắt nhỏ tai, thuốc mỡ tra mắt.

Thành phần: Ciprofloxacin hydrochloride

Thuốc kháng sinh mạnh Ciprofloxacin chỉ định nhiều trong các trường hợp bệnh nhân bị viêm màng não cầu khuẩn

Tác dụng của Ciprofloxacin

Ciprofloxacin có hiệu quả cao hơn hẳn các loại thuốc kháng sinh thông thường khác. Ciprofloxacin có tác dụng ức chế enzyme gryrase, làm giảm khả năng sinh sản của vi khuẩn một cách nhanh chóng trong khi các kháng sinh khác không đủ mạnh làm ức chế enzyme trên. Vì khả năng hoạt động mạnh của mình nên Ciprofloxacin được sử dụng hiệu quả cao cho các bệnh nhân bị nhiễm khuẩn nặng. 

Chỉ định:

Ciprofloxacin được chỉ định sử dụng cho các bệnh đó là:

• Các bệnh nhiễm trùng của dường hô hấp. Trong các trường hợp viêm phổi do phế cầu (Pneumococcus)
• Ciprofloxacin có thể được dùng trong trường hợp viêm phổi do Klebsiella, Enterobacter, Proteus, Pseudomonas, Haemophilus, Branhamella, Legionella và Staphylococcus.
• Các bệnh nhiễm trùng có biến chứng và không biến chứng gây ra do các bệnh nguyên nhạy cảm với ciprofloxacin.
• Các bệnh viêm tai giữa và các xoang (viêm xoang), đặc biệt nguyên nhân do vi khuẩn gram âm, kể cả Pseudomonas hay
• Ổ bụng (như nhiễm trùng đường tiêu hóa hoặc đường mật, viêm phúc mạc).
• Thận hoặc đường tiết niệu.
• Cơ quan sinh dục, kể cả bệnh lậu, viêm phần phụ, viêm tiền liệt tuyến.
• Nhiễm trùng huyết.
• Da và mô mềm.
• Xương khớp.
• Chỉ định cho tình trạng khử nhiễm ruột có chọn lọc trên bệnh nhân suy giảm miễn dịch (Ciprofloxacin dạng uống).
• Nhiễm trùng hoặc có nguy cơ nhiễm trùng (dự phòng) trên bệnh nhân có hệ miễn dịch suy yếu (như bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch hoặc có tình trạng giảm bạch cầu).
• Ciprofloxacin được sử dụng trong các trường hợp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh đường viêm tuyết tiền liệt mạn, viêm cổ tử cung do lậu.
• Ciprofloxacin cũng đc dùng để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn nặng như nhiễm khuẩn huyết, nhiễm khuẩn ở người suy giảm miễn dịch. Người ta cũng dùng Ciprofloxacin trong dự phòng bệnh não mô cầu.
• Bên cạnh đó, Ciprofloxacin còn có thể cộng hưởng tốt với các nhóm kháng sinh khác cho hiệu quả điều trị cao khi phối hợp.

Chống chỉ định:

• Không dùng kháng sinh Ciprofloxacin cho bệnh nhân mẫn cảm với bất kì thành phần nào của thuốc kể cả tá dược.
• Không dùng thuốc cho trẻ em, phụ nữ có thai và phụ nữ đang cho con bú vì chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh tính an toàn của nó trên các đối tượng này
• Không sử dụng Ciprofloxacin cho những bệnh nhân đang sử dụng tizanidine
• Không sử dụng Ciprofloxacin cho những bệnh nhân bị động kinh hay các rối loạn thần kinh khác.

Liều lượng – Cách dùng

Cách dùng thuốc ciprofloxacin:

Thuốc được dùng đường uống nên bạn nên sử dụng thuốc với 1 cốc nước đầy.

Liều lượng

Liều dùng thuốc phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng đáp ứng của bệnh nhân vì vậy hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.

Liều dùng dành cho người lớn viêm đường tiết niệu có biến chứng hoặc viêm bể thận:

Sử dụng 500 – 750 mg 2 lần/ ngày cách nhau 12h và uống trong 10 – 21 ngày.

Liều dùng dành cho người lớn bị lậu không có biến chứng:

Liều duy nhất 500mg/ Ngày Viêm ruột nhiễm khẩn nặng: 2 viên/ ngày

Liều dùng dành cho người lớn bị các bệnh do não mô cầu: 1 viên/ ngày

Phòng nhiễm khuẩn gram – cho người bị suy giảm miễn dịch: 1/2 – 1 viên x 2 lần/ ngày

Viêm tuyến tiền liệt mạn tính: 1 viên / lần sử dụng 2 lần/ ngày

Liều dùng dành cho người lớn nhiễm khuẩn bệnh viện nặng: 500 – 750 mg / lần x 2 lần/ ngày

Trẻ em và trẻ vị thành niên:

Uống 7,5 - 15 mg/kg/ngày, chia 2 - 3 lần.

Truyền tĩnh mạch 5 - 10 mg/kg/ngày, truyền trong thời gian từ 30 - 60 phút.

Liều dùng thuốc phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng đáp ứng của bệnh nhân

Tác dụng phụ của thuốc Ciprofloxacin

Bên cạnh hiệu quả điều trị cao thì Ciprofloxacin cũng gây ra không ít tác dụng phụ cho bệnh nhân.

• Ở một số trường hợp, sử dụng Ciprofloxacin có thể gây ảnh hưởng tiêu cực cho sự phát triển xương khớp ở trẻ nhỏ, đặc biệt ở độ tuổi đang phát triển. Ciprofloxacin cũng có thể gây đau cơ hay viêm dây thần kinh, dây chằng và ở trường hợp xấu hơn có thể làm đứt gót chân Achill (hay gặp ở người cao tuổi).
• Các tác dụng phụ thường gặp của thuốc như chán ăn, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa, đau bụng chóng mặt, tăng men gan…
• Sử dụng Ciprofloxacin cũng có thể gây ảnh hưởng ko tốt đến thần kinh như gây mệt mỏi, đau đầu, mất ngủ hoặc run rẩy, kích động.
• Với người có cơ địa dị ứng có thể có những phản ứng quá mẫn nghiêm trọng như: phù thanh quản, phù mặt hoặc trạng thái khó thở.
• Tác dụng phụ hiếm gặp hơn là trạng thái co giật, lo âu, ác mộng, ảo giác hoặc trầm cảm, rơi vào trạng thái tâm thần. Ở những người có tiền sử về tâm thần dễ gặp các tác dụng phụ này hơn
• Ngoài ra, là kháng sinh phổ rộng nên dùng liều lượng Ciprofloxacin quá cao có thể làm tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi gây mất cân bằng sinh thái trong cơ thể. Có trường hợp gây tiêu chảy ở trẻ sau khi dùng Ciprofloxacin.
• Các bác sĩ còn cho biết Ciprofloxacin cũng có thể gây tác hại cho thận và gan.
• Các tác dụng phụ hiếm gặp như sốc phản vệ, phù, nhạy cảm với ánh sáng, đau cơ, đau khớp, suy thận cấp.
• Tác dụng phụ trên các giác quan rất hiếm gặp như: Rối loạn vị giác, thị lực, ù tai
• Tác dụng phụ lên máu: Tăng bạch cầu ưa eosin, giảm bạch cầu hạt, thiếu máu, giảm tiểu cầu
• Rất hiếm: tăng bạch cầu, tăng tiểu cầu, thiếu máu tán huyết, biến đổi giá trị của prothrombin.
• Ảnh hưởng lên các tham số xét nghiệm/cặn lắng nước tiểu: Có thể làm tăng thoáng qua các transaminase và phosphatase kiềm, cũng như gây vàng da tắc mật, đặc biệt trên những bệnh nhân có tổn thương gan trước đó
• Tăng thoáng qua urea, creatinine hay bilirubin trong huyết thanh, tăng đường huyết trên những ca đặc biệt, có thể có tinh thể niệu và huyết niệu.

Thận trọng

Sử dụng Ciprofloxacin là cần thiết trong các trường hợp nhiễm khuẩn nặng. Vậy cần làm gì để hạn chế những tác dụng ko mong muốn khi sử dụng Ciprofloxacin trong điều trị?

• Khi sử dụng thuốc ciprofloxacin có thể làm bạn bị nhược cơ vì vậy nếu bạn bị nhược cơ trước đó khi sử dụng thuốc sẽ làm tình trạng bệnh trầm trọng hơn.
• Khi sử dụng thuốc Ciprofloxacin cần phải hết sức thận trọng, nếu bệnh nhân bị động kinh hay các tổn thương thần kinh trung ương khác bắt buộc phải dùng thì nên cân nhắc giữa lợi ích và các tác dụng thuốc gây ra cho bệnh nhân
• Khi sử dụng Ciprofloxacin, người dùng cần hết sức thận trọng và chỉ dùng khi có chỉ định của y bác sĩ hoặc chuyên viên y tế. Bệnh nhân cần tuân thủ theo đúng liều lượng và chỉ dẫn của bác sĩ.
• Thận trong khi sử dụng Ciprofloxacin với bệnh nhân có tiền sử động kinh, rối loại hệ thần kinh trung ương hoặc người suy gan, suy thận.
• Nếu bạn đang có vấn đề về đường huyết, khi sử dụng Ciprofloxacin sẽ làm đường huyết của bạn hạ xuống thấp
• Hạn chế sử dụng Ciprofloxacin với phụ nữ đang trong thời gian mang thai hoặc cho con bú và trẻ nhỏ.
• Trong quá trình điều trị bằng Ciprofloxacin cần theo dõi và làm kháng sinh đồ thường xuyên để có các hướng điều trị thích hợp với kháng sinh đồ. 
• Ciprofloxacin phải dùng một cách thận trọng ở người lớn tuổi.
• Trong các trường hợp động kinh hoặc có các thương tổn thần kinh trung ương khác như giảm ngưỡng co giật, tiền căn co giật, giảm lưu lượng tuần hoàn não, thay đổi cấu trúc não hoặc đột quỵ
• Ciprofloxacin chỉ nên dùng sau khi thấy ích lợi của điều trị
• Ciprofloxacin có thể làm cho các xét nghiệm vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis bị âm tính.
• Ciprofloxacin có thể gây hoa mắt chóng mặt, đầu óc quay cuồng, ảnh hưởng đến việc điều khiển xe cộ hay vận hành máy móc.
• Hạn chế dùng ciprofloxacin cho trẻ nhỏ và trẻ đang lớn (trên thực nghiệm, thuốc có gây thoái hóa sụn ở các khớp chịu trọng lực).

Ciprofloxacin có hiệu quả điểu trị cao nhưng bên cạnh đó cũng có nhiều tác dụng phụ khi sử dụng. Những thông tin trong bài viết được tổng hợp bởi các giảng viên khoa dược, Cao đẳng Y Dược Nha Trang chỉ mang tính tham khảo người dùng không nên tự ý mua dùng, đặc biệt cho trẻ em và người già để tránh những trường hợp không mong muốn xảy ra.